Όσα πρέπει να ξέρεις για τον Σακχαρώδη Διαβήτη

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τον Σακχαρώδη Διαβήτη (14 Νοεμβρίου), συγκεντρώσαμε μερικά κρίσιμα στοιχεία, για την κατάσταση και την αντιμετώπισή του. Ειδικά τώρα, που όλοι ασχολούμαστε κυρίως με τον Covid-19, τέτοιες υπενθυμίσεις είναι ακόμη πιο σημαντικές και πιο χρήσιμες.

• Είναι ξεκάθαρα ασθένεια του 21^ου αιώνα, αφού ο αριθμός των ανθρώπων που πάσχουν από Διαβήτη, από 108 εκατομμύρια το 1980 άγγιξε σε 422 εκατομμύρια μέσα στο 2014.

• Πρόκειται πια, για μια εξαιρετικά διαδομένη ασθένεια. Αρκεί μόνο να σκεφτούμε πως το 2014, το 8,5% των ενηλίκων ηλικίας 18 ετών και άνω είχαν Διαβήτη.

• Μεταξύ του 2000 και του 2016 υπήρξε αύξηση 5% στην πρόωρη θνησιμότητα από την ασθένεια.

• Ο Διαβήτης εμφανίζεται συχνότερα σε χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα σε αντίθεση με χώρες που τα εισοδήματα είναι υψηλότερα.

• Είναι η κυριότερη αιτία τύφλωσης, νεφρικής ανεπάρκειας, εμφραγμάτων, εγκεφαλικών και ακρωτηριασμού των κάτω άκρων.  

• Υπολογίζεται πως μόνο μέσα στο 2016,  1.6 εκατομμύρια θάνατοι συνδέονται απευθείας από τον Διαβήτη. Ενώ το 2012, 2.2 εκατομμύρια θάνατοι αποδόθηκαν στα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.

• Σχεδόν οι μισοί θάνατοι που αποδίδονται στα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, δυστυχώς συμβαίνουν πριν οι ασθενείς συμπληρώσουν τα 70 τους χρόνια. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει πως ο Διαβήτης ήταν η έβδομη αιτία θανάτου μέσα στο 2016.   

• Μια υγιεινή δίαιτα, η τακτική άσκηση, η διατήρηση του φυσιολογικού βάρους και η αποφυγή του καπνίσματος είναι οι σημαντικότεροι τρόποι πρόληψης και καθυστέρησης της εμφάνισης του Διαβήτη τύπου ΙΙ.

• Με σωστή διατροφή, σωματική δραστηριότητα, τακτικό έλεγχο, φαρμακευτική αγωγή και τη θεραπεία των επιπλοκών, ο Διαβήτης μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά και οι συνέπειές του να αποφευχθούν ή να καθυστερήσουν.  

Τι γνωρίζουμε γενικά για τον Σακχαρώδη Διαβήτη

Πρόκειται για μια χρόνια ασθένεια που εμφανίζεται είτε όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη (ορμόνη που ρυθμίζει το σάκχαρο στο αίμα) ή όταν ο οργανισμός δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την ινσουλίνη που παράγει το πάγκρεας.

Η υπεργλυκαιμία (ή αλλιώς: το αυξημένο σάκχαρο στο αίμα), είναι η συχνότερη επίπτωση του ανεξέλεγκτου Διαβήτη, κάτι που με την πάροδο του χρόνου μπορεί να οδηγήσει σοβαρές βλάβες σε πολλά από τα συστήματα και τα όργανα του σώματος, ειδικά στα νεύρα και τα αιμοφόρα αγγεία.

Ποιοι είναι οι τύποι Διαβήτη και ποια τα συμπτώματά τους;

Διαβήτης τύπου ΙΙ

Ο Διαβήτης τύπου ΙΙ οφείλεται στην αναποτελεσματική δράση της ινσουλίνης από τον οργανισμό. Οι περισσότεροι άνθρωποι με Διαβήτη, έχουν αυτό τον τύπο. Συνήθως είναι αποτέλεσμα του υπερβολικού σωματικού βάρους (παχυσαρκία) και της σωματικής αδράνειας.

Και ενώ τα συμπτώματα μπορεί να είναι παρόμοια με αυτά του Διαβήτη τύπου Ι, δεν εμφανίζονται έντονα, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα, την καθυστερημένη διάγνωση της ασθένειας, δηλαδή αρκετά χρόνια μετά την έναρξή της και δυστυχώς αφού έχουν ήδη προκύψει κάποιες επιπλοκές.

Μέχρι πρόσφατα, ο Διαβήτης τύπου ΙΙ παρατηρούνταν  μόνο σε ενήλικες, αλλά όλο και συχνότερα παρατηρείται και στα παιδιά.

Διαβήτης τύπου Ι

Ο Διαβήτης τύπου Ι, που παλαιότερα ήταν γνωστός ως εξαρτώμενος από ινσουλίνη, νεανικός ή αυτός που εμφανίζεται σε παιδική ηλικία, έχει ως κύριο χαρακτηριστικό την ανεπαρκή παραγωγή ινσουλίνης από τον οργανισμό. Απαιτεί καθημερινή χορήγηση ινσουλίνης και μέχρι σήμερα δεν είναι γνωστή ούτε η αιτία αυτού του τύπου διαβήτη ούτε τα μέσα για την πρόληψή του.

Τα συμπτώματά του περιλαμβάνουν τη συχνοουρία, τη συχνή δίψα και συνεχή πείνα, απώλεια βάρους, αλλαγές στην όραση και αυξημένη κόπωση. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν ξαφνικά στη ζωή μας, χωρίς προειδοποίηση.

Διαβήτης της κύησης

Αυτός ο τύπος Διαβήτη εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και αφορά σε αύξηση των τιμών της γλυκόζης στο αίμα, ναι μεν πάνω από το φυσιολογικό, αλλά κάτω από αυτές που διαγιγνώσκονται για τον Διαβήτη, δε.

Οι γυναίκες με Διαβήτη κύησης διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και κατά τον τοκετό. Αυτές οι γυναίκες και πιθανώς τα παιδιά τους διατρέχουν επίσης, αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν Διαβήτη τύπου ΙΙ στο μέλλον.

Ο Διαβήτης κύησης μπορεί να διαγνωστεί μέσω προγεννητικού ελέγχου κυρίως και όχι τόσο μέσω υπαρκτών συμπτωμάτων.

Μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη και μειωμένη γλυκαιμία νηστείας

Η εξασθενημένη ανοχή στη γλυκόζη (IGT) και η εξασθενημένη γλυκαιμία νηστείας (IFG) είναι οι ενδιάμεσες καταστάσεις στη μετάβαση μεταξύ κανονικότητας και Διαβήτη. Τα άτομα με IGT ή IFG διατρέχουν υψηλό κίνδυνο να εμφανίσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους Διαβήτη τύπου ΙΙ, αν και αυτό μπορεί να αποφευχθεί.

Οι επιπτώσεις στην υγεία

Έπειτα από χρόνια ασθένεια, ο Διαβήτης μπορεί να βλάψει την καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία, τα μάτια, τα νεφρά και τα νεύρα. Οι ενήλικες με Διαβήτη διατρέχουν δύο έως τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά επεισόδια.

Σε συνδυασμό με μειωμένη ροή αίματος, η νευροπάθεια (βλάβη των νεύρων) στα πόδια αυξάνει την πιθανότητα έλκους στα πόδια, λοίμωξη η οποία μπορεί σε ακραίες περιπτώσεις να οδηγήσει στην ανάγκη ακρωτηριασμού κάποιου από τα κάτω άκρα. Είναι γι΄ αυτόν ακριβώς το λόγο που επιμένουμε στην ανάγκη της εξειδικευμένης φροντίδας των κάτω άκρων, ώστε να παραμένουν σωστά ενυδατωμένα και υγιή.