The streetlight effect- το φαινόμενο της λάμπας

Ένας ηλικιωμένος κύριος, αναστατωμένος ψάχνει κάτι στο πεζοδρόμιο, κάτω από τη λάμπα φωτισμού. Ένα ζευγάρι που περνάει δίπλα του, προσφέρεται να βοηθήσει.

“Ψάχνω τα κλειδιά μου”, τους λέει εκείνος συνεχίζοντας αγχωμένος να ψάχνει. “Είστε σίγουρος ότι σας έπεσαν εδώ;” “Όχι, όχι, στο πάρκο που ήμουν πριν μου έπεσαν!” “Τότε γιατί ψάχνετε εδώ;”, τον ρωτάνε απορημένοι. “Γιατί εδώ έχει φως!”, τους απαντά.

Ποιο είναι το νόημα αυτής της ιστορίας, τι είναι το streetlight effect και τι σχέση έχει με τα πόδια μας, όμως; Αν είναι να βγάλουμε ένα συμπέρασμα, είναι ότι συχνά ψάχνουμε τις λύσεις εκεί που πιστεύουμε ότι θα τις βρούμε, όχι εκεί που πραγματικά είναι το πρόβλημα. Όπως ο κύριος έψαχνε τα κλειδιά όχι εκεί που πραγματικά χάθηκαν, αλλά εκεί που το φως του επέτρεπε να τα αναζητήσει, έτσι κι εμείς, όλοι, συχνά δίνουμε ερμηνείες στα πράγματα που μας συμβαίνουν, με τις οποίες απλά νιώθουμε “καλά”. Αυτή η γνωστική διαδικασία χαρακτηρίζεται ως the streetlight effect (το φαινόμενο της λάμπας). Είναι μια συνηθισμένη ανθρώπινη αντίδραση, είναι ο τρόπος που το μυαλό μας όταν συναντά ελλιπή δεδομένα, προσπαθεί να τα καταλήψει βγάζοντας συμπεράσματα. Γι αυτό συχνά ρίχνουμε ευθύνες σε εύκολα θύματα, ή παίρνουμε αποφάσεις που σύντομα αποδεικνύονται εντελώς λανθασμένες.

Όταν μιλάμε για την υγεία μας, στο streetlight effect, όμως μπορεί να έχει πραγματικά σοβαρή επίδραση, οπότε καλά θα κάνουμε να βεβαιωθούμε ότι δεν συμπεριφερόμαστε όπως ο κύριος της ιστορίας. Αν, για παράδειγμα, νιώθεις διαρκή κούραση, μπορεί να συμβαίνει γιατί δεν κοιμάσαι σωστά, γιατί έχεις κάποια έλλειψη σε βιταμίνες ή για κάποιον άλλον λόγο, που δεν φαντάζεσαι. Οπότε, ερχόμαστε στην καίρια ερώτηση: Όταν πονάνε τα πόδια μας, ποιος είναι ο πρώτος λόγος που θα σκεφτούμε; Μήπως τελικά, δεν φταίνε πάντα πχ. τα παπούτσια =, αλλά πρέπει να ασχοληθούμε λίγο περισσότερο με την υγεία των ποδιών μας;

Σκέψου ότι τα πόδια μας σε μεγάλο βαθμό αντανακλούν την συνολική μας υγεία. Το σκασμένο δέρμα στις φτέρνες , ο αποχρωματισμός των νυχιών ή οι κράμπες συχνά είναι συμπτώματα άλλων καταστάσεων, και ο οργανισμός μας επιλέγει αυτόν τον τρόπο για να μας ειδοποιήσει. Αν εμείς θα “πάρουμε το μήνυμα” και θα απευθυνθούμε σε έναν ειδικό για να μας καθοδηγήσει ή θα συνεχίσουμε να ψάχνουμε λύση απλά εκεί που έχει φως, όπως μας υποδεικνύει το streetlight effect, είναι δική μας αποφάση. Καλύτερα να πάρουμε τη σωστή.